Gmina Kochanowice

Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna „NA BRZOZĘ” zaprasza do odwiedzin obszaru chronionego o szczególnych wartościach przyrodniczych, kulturowych i historycznych – Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą.

Uwaga: Od 2005 r. Nadleśnictwo Herby wprowadziło na tym terenie zakaz jazdy samochodami i dlatego ścieżka jest dostępna tylko dla turystów pieszych i rowerzystów.

Informacje ogólne
Teren dorzecza Górnej Liswarty został objęty ochroną Rozporządzeniem Wojewody Częstochowskiego (Nr28 z 21grudnia1998r) w celu zachowania, popularyzowania i upowszechniania jego szczególnych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. Park Krajobrazowy położony jest w całości na terenie województwa śląskiego i obejmuje kompleks lasów w dolinie Liswarty. Powierzchnia parku wynosi 38.701ha i obejmuje teren gmin: Blachownia, Boronów, Ciasna, Herby, Kochanowice, Koszęcin, Konopiska, Panki, Przystajń, Starcza, Woźniki, Wręczyca Wielka. Wokół parku utworzono strefę ochronną o powierzchni 12.045 ha.

Pod względem geograficznym park znajduje się na Wyżynie Śląsko-Krakowskiej, jego teren jednak delikatnie opada ku obniżeniu rzeki Liswarty. Cały obszar parku jest dobrze nawodniony, istnieje tu wiele zbiorników wodnych, stawów śródleśnych.
Główną rzeką parku jest Liswarta, zasilana licznymi dopływami Olszynką, Turzą, Kalinką. źródła rzeki Liswarty odnaleźć można na terenie gminy Woźniki w okolicach miejscowości Mzyki. Niewielką część parku odwadnia rzeka Stradomka oraz jej dopływy Konopka i Gorzelanka.
Dolina Liswarty charakteryzuje się klimatem umiarkowanym, z wiatrami od północnego zachodu i zachodnimi. Duża ilość zbiorników wodnych oraz duża wilgotność powietrza powoduje na przełomie zimy i wiosny oraz na początku lata, tworzenie się mgieł.
Przyroda parku to zbiorowiska leśne oraz łąki i torfowiska z roślinnością bagienną.
Przeważającą część zajmują tu jednak lasy, i są to przede wszystkim lasy sosnowe z grupami drzew buka, dębu, grabu i jesionu. Na obszarach wchodzących w skład parku odnotowano występowanie wielu gatunków roślin, znajdujących się pod ścisłą ochroną. Wśród nich, z uwagi na rzadkość swego występowania, na podkreślenie zasługuje występowanie takich gatunków jak: widłaczek torfowy, widłak goździsty, rosiczka okrągłolistna. Spośród gatunków zwierząt podlegających ochronie, odnotowano występowanie na tym terenie bobra europejskiego, wydry, kormorana czarnego i rybitwy białoczelnej. Na obszarze tym gnieździ się także bocian czarny (gat. należący do zwierząt ginących i zagrożonych) oraz orzeł bielik.

Szlaki turystyczne wyznaczone na terenie parku prowadzą przez jego piękne zakątki. Wyznaczono tu: niebieski Szlak Józefa Lompy – biegnący z Olesna do Woźnik; całkowita jego długość wynosi 83,7 km; w granicach parku ok. 45 km; biegnie wzdłuż koryta rzeki Liswarty. Drugim to: Szlak Pomników Przyrody (Rododendronów) biegnący z Boronowa do Ciasnej, oznaczony w terenie kolorem żółtym, trzecim jest Szlak Powstań Śląskich oznaczony w terenie kolorem zielonym.
ścieżka przyrodniczo – dydaktyczna „Na brzozę” jest kolejną trasą utworzoną dla turystów, w tym przede wszystkim dla osób pragnących zapoznać się ze światem roślin i zwierząt poprzez edukację w terenie. Trasa ścieżki przyrodniczo – dydaktycznej wyznaczona została w obrębie gminy Kochanowice i wiedzie przez tereny leśne chronione Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą. Ścieżka poczynając od leśniczówki w Lubockiem biegnie drogami leśnymi, jedynie w ostatnim odcinku, przez miejscowość Pawełki, drogą gminną.
Ścieżkę utworzono w 2003 roku staraniem Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego Oddział w Kalinie przy udziale Urzędu Gminy w Kochanowicach. Zadaniem ścieżki jest: poznanie budowy ekosystemów leśnych, nauka rozpoznawania gatunków drzew rodzimych oraz roślin z poszczególnych warstw lasu, poznanie roślin ekosystemów wodnych. Ważną rolę w tych ekosystemach odgrywają zwierzęta, które na tym terenie bytują. Ścieżka ma wykazać zależności środowisk roślinnych i zwierzęcych oraz wpływ działalności człowieka na środowisko.
Kolejne wartości jakie można poznać w czasie wędrówki, to wartości kulturowe i historyczne tego regionu, mianowicie trasa prowadzi do zabytku architektury – drewnianego kościółka w Pawełkach.
Ścieżka pieszo-rowerowa dostępna jest przez cały rok, chociaż prowadzenie obserwacji zimą może być utrudnione. Dla zorganizowanych grup zajęcia na ścieżce prowadzą pracownicy Zespołu Parków Krajobrazowych Oddziału w Kalinie.

Opis trasy
Ścieżka rozpoczyna się w miejscowości LUBOCKIE obok leśniczówki Lubockie, tuż przed wejściem do lasu. Dojazd do miejscowości Lubockie od Kochanowic (na skrzyżowaniu przy światłach należy skręcić w ul. Lubocką) drogą asfaltową aż do leśniczówki Lubockie, odległość od Kochanowic to ok. 4km.

Ścieżka dydaktyczna biegnie przez tereny płaskie, łatwo dostępne. Całość trasy to 10 przystanków z tablicami oraz z informacją o poszczególnych elementach środowiska przyrodniczego, jak też o zabytkach historycznych tego terenu. Trasa wiedzie przez tereny leśne, przez przysiółek ze stawami Brzoza, stanowisko pomnikowe różanecznika katawbijskiego aż do wsi Pawełki. Las opuszczamy w rejonie ul. Paryż w Pawełkach. Zakończenie ścieżki na terenie Młodzieżowego Schroniska w Pawełkach, gdzie można spokojnie odpocząć przy ognisku i wykonać zadania opisane w przewodniku. W celu możliwości zorganizowania ogniska lub noclegu w schronisku należy skontaktować się z gospodarzem schroniska (nr telefonu 034 353 37 16). Powrót z Pawełek trasą ścieżki lub przez miejscowość Kochcice, gdzie warto zwiedzić malowniczy pałac zbudowany w stylu neobarokowym, pochodzącym z 1906-1909 roku. Obecnie znajduje się tutaj Wojewódzki Ośrodek Rehabilitacji. Odległość Pawełek od miejscowości Kochcice – to 3 km, natomiast od Lublińca – to 10 km.

Znajdujemy się na terenie Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą, utworzonego Rozporządzeniem Wojewody Częstochowskiego nr 28/98 z dnia 21 grudnia 1998 roku. O naturalności i różnorodności ekologicznej tego regionu świadczą: liczba istniejących tu rezerwatów (3) chroniących naturalne stanowiska cisa pospolitego oraz inne cenne obszary odznaczające się szczególnymi walorami przyrodniczymi proponowane do objęcia ochroną (18). W planach m.in. jest utworzenie użytków ekologicznych: Kierzkowskie Bagna oraz Brzoza.
Park Krajobrazowy jest obszarem chronionym ze względu na wartości przyrodnicze kulturowe i historyczne został utworzony w celu zachowania, popularyzowania i upowszechniania tych szczególnych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju.
Dodatkowo należy pamiętać, że jesteśmy tylko gośćmi w lesie, a zachowując spokój i ciszę przyroda pozwoli nam poznać więcej ciekawostek.

Ustawa o ochronie przyrody wskazuje na formy ochrony przyrody. Poddanie pod ochronę następuje m.in. przez:
– uznawanie określonych obszarów za rezerwaty przyrody,
– tworzenie parków krajobrazowych,
– wyznaczanie obszarów Natura 2000,
– wprowadzanie ochrony w drodze uznania za pomniki przyrody,
– tworzenie użytków ekologicznych.

Jedną z form ochrony jest ustanowienie pomników przyrody ożywionej bądź nieożywionej. Za pomnik przyrody uważany jest wyróżniający się twór przyrody, mający szczególne wartości pod względem przyrodniczym, krajobrazowym. Są to przeważnie stare drzewa lub krzewy, fragmenty powierzchni ziemi i skał, jaskinie, stanowiska rzadkich roślin.
Pomniki przyrody podlegają prawnej ochronie ścisłej. Istotą tej ochrony jest całkowite wyłączenie obiektu spod oddziaływania człowieka w sensie gospodarczego użytkowania. W stosunku do form ochrony przyrody, o których mowa wyżej, zabrania się min.:
1) niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu,
2) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu,
3) uszkadzania i zanieczyszczania gleby,
4) rozniecania ognia w pobliżu obiektu
5) wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczystości,
6) zaśmiecania obiektu i terenu wokół niego,
Wędrując po ścieżce spotkamy wiele drzew o rozmiarach pomnikowych, którym należy się bliżej przyjrzeć. Istotną rolą jest tu obwód pnia drzewa mierzony na wysokości pierśnicy (ok.1,30m nad ziemią)

Zadanie do wykonania:
1. pomiar drzew najgrubszych
2. oznaczenie różnic miedzy dębem szypułkowym, bezszypułkowym.

Spośród gatunków podlegających ochronie, odnotowano występowanie na tym terenie bobra europejskiego, wydry, kormorana czarnego. Na obszarze tym gnieździ się także bocian czarny. Spośród ssaków łownych licznie występuje tu dzik, sarna i jeleń. Stada jeleni często wypasają się na łąkach śródleśnych. Z niewielkich ssaków licznie w terenie reprezentowane są nietoperze, których letnie kolonie rozrodcze możemy spotkać na strychach budynków, w jamach. Poza pospolicie występującymi gat. owadożernych i gryzoni, w kompleksach z zachowanym starodrzewiem występują przedstawiciele pilchowatych, a wśród drapieżników częsta jest łasica i kuna. Kompleks stawów śródleśnych Brzoza stanowi dogodne miejsce do masowego rozrodu płazów, w tym rzekotki drzewnej, grzebiuszki ziemnej oraz traszek, spotyka się tu żmiję zygzakowatą, padalca, jaszczurkę zwinkę i jaszczurkę żyworodną.

Rzekotka drzewna

Ważną rolę w okresie zimy pełnią miejsca wyznaczone do dokarmiania zwierzyny, wykonuje się paśniki, lizawki z soli. Inna forma działalności wspomagającej ekosystem leśny to zawieszanie specjalnych budek lęgowych dla ptaków i nietoperzy.

Zadanie do wykonania:
1. rozpoznać tropy zwierząt na ziemi lub śniegu
2. podać nazwy produktów, którymi można w zimie dokarmiać zwierzynę

Ptaki stanowią ważną rolę dla rozwoju lasu , roznoszą nasiona, wychwytują szkodniki, są niezbędnym elementem prawidłowego funkcjonowania lasów. Ptaki zapobiegają rozprzestrzenianiu się szkodników, niezwykle pożytecznymi są tu: sikorki, dzięcioły, kowaliki, nietoperze. Na szczególną uwagę zasługują: orzeł bielik (rejon stawów i bagien nad górną Liswartą), derkacz, zimorodek, kraska, błotniak stawowy i zbożowy, orlik krzykliwy, rybołów, bąk, bocian czarny, żuraw, kureczka nakrapiana.
Obok wcześniej wspomnianych rzadkości ornitologicznych warto odnotować, że zachowały się tu siedliska przepiórki, derkacza, zimorodka, żurawia, błotniaka stawowego. W liściastych starodrzewiach spotyka się tu puszczyka.

Kowalik

W celu zachowania właściwej równowagi, zakładane są na drzewach specjalne budki lęgowe dla ptaków. Jednak najlepszym naturalnym domem dla ptaków są dziuple w starych drzewach. Dziuple są zwykle trudniej dostępne dla drapieżników oraz posiadają dobre właściwości termoizolacyjne. Poruszając się po lesie w ciszy i spokoju mamy możliwość wsłuchać się w piękny śpiew ptaków.

Zadanie do wykonania:
1. Opisz, gdzie można spotkać nietoperza i jak należy się wtedy zachowywać
2. Jak wygląda sikorka bogatka
3. Opisz, co jest lepsze dla ptaków – budki lęgowe czy dziuple, podaj dlaczego.

Podstawowy typ roślinności decydujący o naturalnym charakterze tego obszaru, atrakcyjności przyrodniczej i płynących stąd uwarunkowaniach gospodarczych to dominujące w krajobrazie parku powierzchnie leśne.
Przeważają tu siedliska borów mieszanych świeżych i wilgotnych, na których występują drzewostany składające się głównie z sosny (ponad 80 %) i świerka (1-5 %).
Powszechnie spotykanym zbiorowiskiem leśnym na terenie parku jest kontynentalny bór mieszany, który obejmuje naturalne zbiorowiska dębowo- sosnowe.

Droga na Brzozę

Do najcenniejszych jednak obszarów parku należy kontynentalny bór bagienny. Należy on do zbiorowisk zanikających w skali całego kraju, rozwija się na torfowiskach wysokich, tworząc bardzo charakterystyczne fitocenozy z udziałem bagna zwyczajnego, borówki bagiennej i żurawiny błotnej.
Na obszarze parku można również spotkać rzadki i specyficzny zespół lasu mieszanego- świetlista dąbrowa. To ciepłolubne zbiorowisko ma niezwykle bogate runo, a wśród nich relikt holoceński – koniczynę łubinowatą, a także prawnie chronioną lilię złotogłów i orlika pospolitego.
Do gatunków drzew rodzimych na terenie parku należy zaliczyć: dęby, buki, graby, olsze.
Najpopularniejszym gatunkiem w lasach jest sosna i świerk.

Zadanie do wykonania:
1. rozpoznaj trzy gatunki drzew
2. podaj te gatunki, które często spotykamy na terenach podmokłych
3. podaj nazwy owoców drzew, stosowane do dokarmiania zwierzyny leśnej.

Stawy Brzoza to obiekty cenne pod względem przyrodniczym oraz historycznym. Stawy Brzoza to zarastający zbiornik wodny oraz sąsiadujące z nim podmokłe łąki.
Zbiornik wodny powstał w latach 1923-1925 z inicjatywy hrabiego Ludwika von Ballestrema, wybudowany jako jeden z pięciu stawów hodowlanych.

Stawy Brzoza

Nad północnym brzegiem stawu stały drewniane obiekty:
– zameczek myśliwski z ok. 1930 roku
– kościółek drewniany pod wezwaniem św. Huberta (przeniesiony do Pawełek i ustanowiony pw. Matki Boskiej Fatimskiej). Dla upamiętnienia miejsca, gdzie stał kościółek 11.06.2006 r. nastąpi uroczyste poświecenie kapliczki nad stawem Brzoza. Na terenie stawów Brzoza występują chronione gatunki jak: grzybienie białe, okrężnica bagienna, grążel żółty, salwinia pływająca Szczególnie cenną grupę stanowią gatunki terenów podmokłych: rzekotka drzewna, ropucha paskówka, kormoran czarny, brodziec krwawodzioby, zimorodek, wydra. W naturalnych warunkach spotkać tu można: jaszczurkę żyworodną, błotniaka stawowego, czaplę siwą, żurawie i brodźce.
Na opisywanym obszarze stwierdzono występowanie gatunków zaliczanych do ginących i zagrożonych w Europie i na świecie, chronionych konwencjami międzynarodowymi m.in. rzekotka drzewna.

Zadanie do wykonania :
1. rozpoznaj gatunki płazów

Stanowisko różanecznika na terenie PKLnGL (wielkości 0,46 ha) zostało objęte ochroną prawną (Nr rej. 27/127) w postaci pomnika przyrody na mocy rozporządzenia Wojewody Częstochowskiego nr 4/96 z 06.02.1996r (Dz.Urz. woj. Częstochowskiego 2/96 poz.5). Położone jest na terenie gminy Kochanowice, na obszarze działania Nadleśnictwa Herby (Leśnictwo Lubockie) oddz.106 w obrębie Parku Krajobrazowego „Lasy nad Górną Liswartą”.

Różanecznik

Stanowisko zostało założone przez hrabiego Ballestrema w latach 1904-1906. Prowadził on w tym czasie budowę pałacu w Kochcicach, a nasadzone tu krzewy miały zostać prawdopodobnie przeniesione do parku przypałacowego. Z niewiadomych względów krzewy zostały na miejscu matecznika. I tak oto zachowały się do dziś w otoczeniu lasu sosnowego. Opisywane miejsce podlega ochronie prawnej, obowiązują tu ograniczenia i zakazy: niszczenia roślin, śmiecenia, hałasowania i płoszenia zwierzyny.
Na przełomie maja i czerwca co roku w centrum Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą, w lesie pomiędzy Pawełkami a Lubockiem można podziwiać pięknie kwitnące rododendrony. Cenne stanowisko znajduje się na trasie ścieżki „Na brzozę”.
Służby Parków Krajobrazowych w porozumieniu z miejscowym Nadleśnictwem i władzami Gminy przygotowały tu urządzenia zagospodarowania turystycznego: krąg ogniskowy, stoły z zadaszeniem, ławki. Staraniem Zespołu Parków Krajobrazowych ze środków Ekofunduszu wykonano również wieżę widokową przy stanowisku różanecznika oraz pomost na parkingu leśnym nad stawem Brzoza.

Podróżując po ścieżce w pierwszej kolejności należy rozpoznać budowę warstwową lasu.
Niewiele już jest lasów naturalnych, gdzie ptaki i wiatr rozsiewają nasiona drzew. Jednak trzeba stwierdzić, że natura rządzi się własnymi prawami nawet w lasach sadzonych ręką człowieka. I tutaj kiełkują nasiona drzew rozniesione prze ptaki. Powstają skupiska drzew różnych gatunków, różnej grubości i pokroju – wszystkie one tworzą drzewostan – najwyższą i najważniejszą warstwę lasu.

Wysokość warstwy drzew zależy od budujących ją gatunków i może osiągać nawet 40m. Warstwę drzew budują najstarsze drzewa, wielkie dęby, buki, sosny, świerki. Ta warstwa bywa wyraźnie wyodrębniona, korony drzew znajdują się wysoko nad ziemią, poniżej są już tylko pnie pozbawione gałęzi. Najczęściej jednak drzewostan składa się z drzew o różnych rozmiarach, wówczas granica pomiędzy warstwą drzew i podszytem zanika.
Warstwa średnia – podszyt – to przede wszystkim młode drzewa i krzewy, wśród których znaleźć można kalinę koralową, dziki bez, trzmielinę.
Niższe warstwy lasu to – runo leśne. Składa się ono z wielu gatunków roślin kwiatowych, paproci, widłaków. Runo może być bardzo niskie lub bujne, nawet do 2 metrów.
Warstwa mszysta to rośliny zielne, kłącza, pędy i bulwy, jak też mchy i porosty występujące w lesie. Poszczególne warstwy pełnią ważną funkcję w całym ekosystemie leśnym.

Inne wartości, jakie w czasie wędrówki można poznać, to wartości kulturowe i historyczne naszego regionu, gdyż trasa ścieżki prowadzi do zabytku architektury – drewnianego kościółka w Pawełkach.

Kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Fatimskiej

Budowniczy zespołu pałacowo-parkowego w Kochcicach – hrabia Ludwik von Ballestrem – był również pomysłodawcą i realizatorem budowy dwóch drewnianych obiektów: zameczku oraz kościółka z ok.1930 roku. Obiekty te stanęły w przysiółku Brzoza w środku lasu pomiędzy Lubockiem a Pawełkami i stanowiły rezydencję hrabiego na czas organizacji polowań. Zameczek usytuowany był bezpośrednio nad stawem, natomiast stojący w pewnym oddaleniu kościółek wybudowany w stylu barokowo-ludowym miał za patrona św. Huberta – opiekuna myśliwych. Po wojnie zameczek przeniesiono do Chorzowa na teren Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku, gdzie niestety spłonął.
Po właścicielu tych ziem została na Brzozie jeszcze jedna pamiątka. W okresie budowy zamku hrabia założył (1906-1908) pośród boru sosnowego matecznik egzotycznych roślin dla urządzanych ogrodów pałacowych. Nie wiadomo dlaczego nie przesadzono wszystkich krzewów, ale dzięki temu do dzisiaj możemy podziwiać niecodzienny widok – kwitnące 100-letnie rododendrony – w środku starego lasu, gdzie pojedyncze sosny liczą prawie 140 lat.
Według ustnych przekazów mieszkańcy Pawełek od dawna nosili się z zamiarem przeniesienia kościółka z leśnej głuszy do centrum wsi, aby móc z niego korzystać. Głównymi inicjatorami tego pomysłu byli Augustyn Kaczmarczyk z przysiółka Pawełek Paryża oraz Hieronim Pawełczyk z Pawełek. Prawdopodobnie działo się to w 1956-1957 roku. Najpierw wszystkie elementy drewniane zostały odpowiednio oznakowane przez gajowego Bronisława Grzesiaka oraz miejscowych stolarzy. Dzień, w którym gospodarze z Pawełek wieźli drewniane części z kościółka na działkę podarowaną przez Antoniego Pawełczyka, uczciła cała wieś. Wszyscy mieszkańcy wyszli na drogę, gdy z lasu wyłoniły się wozy załadowane drewnianymi belkami pochodzącymi z rozebranego kościółka. Na pierwszym wozie wieziono dzwon, którym zapamiętale dzwonił Teodor Chmiel.
Praktycznie każdy z mieszkańców Pawełek w jakiś sposób przyczynił się do przeniesienia kościółka na teren swojej wioski. Miejscowi murarze przygotowali fundamenty, zaś montażem drewnianych elementów zajęli się tutejsi stolarze, m.in. Wincenty Pawełczyk, późniejszy kościelny tego właśnie kościółka przez ponad 40 lat. Im natomiast pomagało wielu innych, nawet i spoza Pawełek.
I chociaż ściany kościółka stanęły w bardzo krótkim czasie , to potem dalsze prace zostały na dość długo wstrzymane. Po jakimś czasie do mieszkańców Pawełek dotarła informacja o podjętej decyzji władz dotyczącej wykorzystania drewnianych elementów kościółka do odbudowy spalonego obiektu w Chorzowie. Ta informacja stała się impulsem do natychmiastowego zakończenia montażu sklepienia kościółka. Według słów mieszkańców całą robotę wykonano w ciągu jednej nocy.
Władzom trudno było pogodzić się z bezprawnym przeniesieniem kościółka do Pawełek, ostatecznie jednak, aby sprawę zamknąć, ustalono, że wieś ma wpłacić w Nadleśnictwie Czarny Las kwotę 6.000zł. Mieszkańcy solidarnie złożyli na ten cel datki i dług spłacili.
Ksiądz Józef Myrcik, proboszcz parafii kochanowickiej, podpowiedział, aby za patronkę kościółka obrać Matkę Boską Fatimską, tym bardziej, że obraz poprzedniego patrona, św. Huberta, zaginął jeszcze na Brzozie. Celem zgromadzenia koniecznych funduszy na zakup nowego obrazu mieszkanki Pawełek organizowały przedstawienia teatralne w okolicznych miejscowościach, w których aktorami była młodzież i dzieci z Pawełek. Dla mieszkańców zrodził się jeszcze inny problem – sfinansowanie kosztów wymiany dachu, ponieważ poprzedni, słomiany, nie nadawał się do wykorzystania. Na ten cel przeznaczono niewykorzystane pieniądze pochodzące z elektryfikacji wsi.
Od tego czasu Pawełki posiadają zabytkowy kościółek, który najpierw funkcjonował jako filia parafii w Kochanowicach , od 1992r. jest filią parafii w Lubecku, natomiast od 2002r należy do parafii Kochcice.

Trasa ścieżki, przystosowana jest do wycieczek pieszych i rowerowych. Większość trasy prowadzi po drogach leśnych i gminnych do miejscowości Pawełki, aż do tamtejszego schroniska młodzieżowego, gdzie można odpocząć przy ognisku i przenocować. W roku 2006 rozpocznie się pełna modernizacja obiektu, dlatego rezerwacje są przyjmowane tylko do 15 lipca br. Po zakończeniu inwestycji, która potrwa co najmniej rok, zostanie przygotowana szczegółowa oferta obiektu.

Szkolne Schronisko Młodzieżowe

KONTAKTY:

• Ośrodek Edukacyjny ZPKWŚ w Kalinie
  Kalina ul.Lompy 6 , 42-284 Herby
  Tel/fax (34) 3574902, E-mail zpkkalina@zpk.com.pl, www.zpk.com.pl

• Urząd Gminy Kochanowice
  42-713 Kochanowice
  ul. Wolności 5
  Tel. (34) 3533100-02
  E-mail: gmina@kochanowice.pl

• Szkolne Schronisko Młodzieżowe
  Pawełki, ul. Główna 14
  Tel. (34) 3533716

• Nadleśnictwo Herby
  Tel. (34) 3574009

• Leśniczówka Lubockie
  Tel. (34) 3533228

Drukuj lub eksportuj do PDF